مراقبت از گیاهان ابلق

سلام بر دوست داران گياهان
در اين قسمت مى خواهيم درباره مراقبت از گیاهان آپارتمانى ابلق (و نحوه كشت كردن آنها) صحبت كنيم.  موافق هستيد كه؟!👍
سوال
آيا در مراقبت از گیاهان ابلق ، تفاوت وجود دارد؟
پاسخ کوتاه و مفيد؛ بله. 😄

گلهاى آپارتمانى با برگ هاى رنگى، نسبت به فاميلهاى برگ سبزشون، روش نگهدارى متفاوتى دارند.
،
داستان غم انگيز و درام از وقتى شروع ميشود كه با وجود عشق داشتن به این گیاهان رنگی ، شاهد مرگ تدريجى آنها مى شويم و به خاطر نداشتن آگاهى از نوع گياه، متوجه اين مرگ خاموش نمى شويم!
ممكن است ابتدا برگها قهوه اى و بعد بميرند و يا به طور ناگهانى و در يك زمان كوتاه خشك شوند.اين موارد ، بيشتر از پوسيدگى ريشه ايجاد مى شود.

اگر شما جنگلى از گياهان مختلف براى خودتان درست كرديد، حتما بايد بدانيد كه هر يك از آنها،نياز متفاوتى از کود، نور، دما، مخلوط خاك ، آبیاری و ….،  دارند.

حالا نترسيد. همه انواع واریته‌ها یا همان گیاهان رنگارنگ ، به  نگهدارى يا درمان خيلى مخصوص و به اصطلاح VIP نیاز ندارند.
به نظر شما چرا برخى گياهان رنگى نياز به درمان مخصوص دارند؟!

اصلا ، انواع واریته چیست،
چطور از آنها نگهدارى كنيم كه به اصطلاح با مهربانى زياد( دوستى خاله خرسه) آنها را نكشيم!؟

گياهان با برگ های رنگی ، چه نوع آب و هوايى را دوست دارند؟

تنوع بالاى اين گياهان باعث شده كه همه آنها گرما دوست يا سرما دوست نباشند.
مثلا بنفشه‌های آفریقایی با تنوع بالا و Tradescantia Blushing Maid دو رنگی هستند که در دماى پايين تر تنوع بیشتری پیدا می‌كند و در فصل‌های گرم‌تر سال رنگ پذيرى كمترى خواهند داشت.معمولا، برگ‌های رنگارنگ صورتی‌ دمای خنک‌تر را دوست دارد.

به طور کلی، بیشتر گیاهان رنگى آپارتمانى، در دماهای مختلف کمتر رنگارنگ مى شوند و حتما بايد در همان محدوده دمایی گياهان سبز برگ باشند.
اگر گياهى را در بيرون از دماى خانه ديديد كه سالم به زندگى خودش ادامه مى دهد، مطمئن باشيد كه گرما به شاداب بودنش کمک می‌کند، بهتر رشد مى كند، آب كمترى مصرف مى كند و ريشه آن سالم و بدون پوسيدگى مى ماند.

نياز نورى گیاهان رنگى، چگونه است؟

بیشتر گیاهان رنگى، نیاز به نور بیشتری دارند، اما در عين حال، بیشتر مستعد سوختن هستند،پس بایدبيشترين نور غير مستقيم را برايشان فراهم كنيم.

البته بيشتر آنها مى توانند  آفتاب مستقیم صبحگاهی و يا تابش نور مستقيم زمستانی را تحمل می‌کنند،اما به طور كلى سعى كنيد از برخورد مستقيم نور خورشيد با برگهاى لطيفشان جلوگيرى كنيد تا به اصطلاح آفتاب سوخته نشوند.

همه جاى دنيا استثنا وجود دارد ،در گياهان هم همينطوره. مثلا حباب‌های صورتی Callisia repens وجود دارد که اغلب بدون آفتاب مستقیم به رنگ سبز در مى آيند، البته بهتر است قبل از قرار دادن هر گياهى در نور مستقيم، از شرايط نورى تحقيق كنيد .

گاهى حرفهاى متناقض در مورد آفتاب مستقيم براى بعضى از گياهان مى شنويم.
مثلا، رشته لاك پشت ها با نور مستقيم خوب رشد مى كنند. اما اگر گياهتون هنوز رشد كافى نكرده و كوچك باشد، برگهاى آنها آن خواهد سوخت.

مى رسيم به گياه Callisia repens يا همان «حباب‌های صورتی»
البته در ايران به بيد مينياتورى هم معروف هست و شديدا مورد علاقه بنده هم ميباشد 😊
اين گياه نازنين، اگر مورد بى مهرى نور مستقيم قرار بگيرد  به سرعت برگ‌های راه راه صورتی و زيباى خود را از دست مى دهد و به رنگ سبز برميگردد.

چراكه همه مى دانيم گیاهان رنگى و حتى ابلق به نور بیشتری نیاز دارند.البته بهتر است در تابستان گرم در سايه، اما نور زياد غيرمستقيم قرار بگيرد.

مى دانيم كمبود رنگدانه سبز، باعث ايجاد بيشترين نوع رنگدانه در گياهان مى شود و رنگهاى متفاوت گياهان، نياز نورى مختلفى را ايجاد مى كند .

کلروفیل در گياهان، نه تنها باعث ايجاد رنگ سبز در آنها مى گردد، بلکه  در جذب نور هم كمك حالشان هست☺️،بنابراین اين گیاهان بهتر می توانند عمل فتوسنتز را انجام دهند.

يك مثال جذاب بزنم
تکه‌های سبز رنگی مانند پنل‌های خورشیدی را تصور كنيد که انرژى سوخت نیروگاه‌های ما را تامین می‌کنند. کلروفیل کمتر در گياهان شبيه پنل‌های خورشیدی کوچک‌تر است، و این همان نكته کلیدی ماجراى رشد آهسته تر گیاهان رنگى مى باشد. تازه، خوب است بدانيد دلیل كم دوام بودن و رشد كند اين برگهاى رنگى متفاوت نيز ،همين موضوع مى باشد.

حالا كه پنل خورشيدى كوچك داريم بهتر از نور آفتاب را زياد كنيم!
يعنى چى؟!

براى گياهان يعنى نور بيشترى در اختيارشان قرار دهيم تا به فتوسنتز و رشدشان كمك كند و بتواند زيبايى و رنگ خود را حفظ نمايد .

اين را بدانيد دوستان و آگاه باشيد كه سبز بودن برگها در كل دوام بيشترى از برگهاى رنگارنگ دارد. مثلا هنگامی که بیش از 50 درصد برگ، رنگ غير سبز داشته باشد مخصوصا اگر مثل نيمه ماه باشد( يك نيمه سمت كاملا رنگى و يك نيمه كاملا سبز باشد)  احتمال اینکه برگ عمر طولانی نداشته باشد بیشتر است.

بنابراين هنگام خريد، زيادى حسابى مجذوب تنوع رنگها نشويد و اگر نور  كافى و حوصله مورد نياز نگهدارى آنها را نداريد، آنها را به زندان خانه نبريد.

يك مثال از خودم بزنم ببينيد حقيقت چگونه است ؟!
دو تا از پرنسس‌های صورتی  و زيباى فیلودندرون من،  هيچوقت برگهاى خودشان را از دست ندادند تا وقتى  که شروع كردند به تولید برگ‌های تمام صورتی. برگ‌های کاملاً رنگى متنوع( چندرنگ) متاسفانه بيشتر از چند ماه دوام نمى آورند و آرام آرام قهوه‌ای می‌شوند و در آخر  می‌میرند و داغشان را به دلتان مى گذارند😔

حالا باز صد رحمت به برگ‌های نیمه ماه، حداقل آنها چند سال‌ بعد هم مقاومت كرده و زنده مى مانند.

در تصوير بالا،  انواع مثالهايى كه گفتم مشاهده مى كنيد
یک برگ صورتی فیلودندرون با نوارهای رنگارنگ قوی روی ساقه، یک برگ نیمه ماه در بالاى آنها و يك صورتی کامل غمگين در زیر نشان داده شده است.

آیا گياهى كه  رنگارنگ تر است با نور بیشتر، باز  تنوع رنگى بیشتری پيدا مى كند؟

پاسخ : هم بله و هم خیر!

معمولاً تنوع رنگى  پایدار ندارند، بدون نور کافی دوباره به اصل خويش رجوع مى كنند . يعنى به رنگ اوليه خودشان برميگردند.
بگم باز يعنى به در خانه اول برمی‌گردند. 😁

بعضى از آنها، فقط در نور بسیار زياد غيرمستقيم یا مستقیم رنگارنگ می شوند.

با این حال، خيلى از گیاهان رنگارنگ، در نور شدید هم، تنوع رنگى پيدا نمى كنند، و ايا ممکن است در نور کمتر سبزتر هم شوند؟ 
پاسخ خير در اينجاست كه اين موضوع براى همه يكسان نيست.

به صورت كلى در نور کم، خيلى از گیاهان رنگى به «حالت حفظ بقا» می‌روند و رنگ سبز بیشتری براى حيات خويش تولید می‌كنند.

مانند مثال پنل ها، با اين كار مى خواهند  تا اندازه «پنل‌های خورشیدی» خود را زياد كنند تا انرژى بيشترى داشته و به رشد و حيات خودشان ادامه دهند. به همین دلیل است كه مى گوييم هميشه  نور بیشتر، به معنای تنوع بیشتر نیست جانم.

اما نور كه كمتر مى شود حتما گياه رو به رنگ سبز مى آورد و همان را غنيمت مى شمرد! 🤭
البته برخی از گیاهان فقط در نور شدید یا مستقیم خورشید تغییر رنگ می دهند که به آن “تنش خورشید” مى گويند.
يكى از نمونه هاى آنها، خانواده كروسانا هستند. Crassula «Calico Kitten» آنها وقتی در آفتاب مستقیم قرار ميگيرند و رشد می‌كنند،  از سبز و کرم به سرخابى يا صورتى تيره و بنفش تبدیل می‌شوند و  طيف رنگى زيبايى پيدا مى كنند.

در تصوير بالا  رشد جدید در Crassula ‘Calico Kitten’ رنگ آن از سبز و کرم شروع می شود، اما با گذشت زمان در  نور مستقیم خورشید به سرخابى  و بنفش تبدیل می شود.

در تصوير بالا از زنجیره قلب‌های رنگارنگ  (Ceropegia woodii)، وقتی در نور زياد غيرمستقيم  یا مستقیم قرار مى گيرد  رژگونه صورتی ایجاد می‌شود.

تصوير بالا، نشان مى دهد؛ برگ صورتی جدید روی هویا استراليايى  لیزا در نتیجه نور مستقیم خورشید به وجود آمده است.

چند ماه پیش يك سینگونیوم که تقریباً با صورتی (چهره غمگین) به دستم رسید،بر روى آن، هر روز صبح چند ساعت آفتاب مستقیم را آزمایش کردم.حالا شاهد رشد برگهاى جديد با لكه های صورتی بزرگ و انبوه مثل کک و مک های صورتى شدم.آن را با نئون Syngonium تمام صورتی تصور و مقايسه كنيد جالب مى شود!، جالب اينجاست كه وقتی نور خیلی روشن است لكه ها محو می‌شود و وقتی نور خیلی کم است لكه ها سبزتر می‌شود.

تصوير بالا تفاوت چشمگير  بین برگ های فیکوس شرابى بدون آفتاب مستقیم و رشدبرگ جدید در نتیجه آفتاب مستقیم را نشان مى دهد. یاقوت سرخ يا شرابى که در نور کمتر نگهداری می شود اغلب با تینکه اشتباه گرفته مى شود.

تا اينجا به اين نكته مهم رسيديم كه اگر گياه رنگى با رنگ متنوع غير سبز داريم، حتما تحقيق كنيم تا بفهميم به چه نورى نيازمند است.
اگر به نتيجه اى نرسيديم يا كه از وقت تحقيق نداشتيد!!! آن را در يك نقطه از منزلتان بگذاريد كه روشن ترين جاى آن باشد و نور غير مستقيم زيادى را دريافت نمايد. حواستان باشد آن را، از نور مستقيم مخصوصا در تابستان، دور نگه داريد.

چه چیزی باعث تنوع رنگى در گياهان مى شود؟

صبر كنيد!الان جواب را مى دهم 😀

دلايل مختلفى برای رنگارنگ شدن برگ ها مى باشد.گر چه با نام هاى متفاوتى از آنها گفته مى شود.

٤ نوع تغيير رنگى اصلى داريم .
1-تغيير رنگى ناشی از جهش
2-تغيير ناشى از هوا
3-تغيير ناشى از ژنتيك
در آخر، عامل ویروسی.

به همین ترتیب، اینها به‌عنوان واریگی شیمری، واریگی تاول ، تنوع ژن الگو و تنوع ویروسی نيز شناخته می‌شوند.

بگذاريد الان توضيح ميدهم ….
اول بايد بدانيم واریگاسیون شيمرا چیست؟
شایع ترین و مهم ترين عاملى  که یک گیاه به رنگ هاى مختلف در مى آيد به خاطر  جهش سلولی مى باشد.
اين عامل،  باعث کمبود رنگدانه سبز کلروفیل در برگ ها می شود.
بله، بسیاری از کمیاب‌ترین و لوكس ‌ترین گیاهان ، گياهان جهش یافته‌اند. این  عامل ،شامل بسیاری از انواع مونسترا هاى رنگى و زيباست.

در تصوير بالا، مونستراى جذاب، نتیجه تنوع شديد حاصل از جهش سلولی مى باشد .

این جهش، به معناى اين است که برخی از بافت‌ها، قادر به تولید سبزينه هستند ولى بافت‌های دیگر نمی‌توانند.
بر خلاف تنوع الگوی، تنوع واریسی معمولاً تصادفی مى باشد.
يعنى گاهی دائم و گاهی موقت مى باشند. ( اين حالت در گیاهان موقت، ناپايدار بوده و  ممكن است دوباره به رنگ پايه، يعنى سبز برگردند.)

يك مثال جالب، ظاهر فلکی هیولا تایلندی دارای تنوع پایدار است، اما هیولا آلبو این گونه نیست.

تاول واریگیشن چیست؟

تنوع تاول – همچنین به عنوان “تنوع انعكاسى در دنيا كمتر شناخته شده است.
اين پديده، در حفره های،هوا در زیر لایه بالایی برگ ایجاد می شود و باعث ایجاد تغيير سبز به  نقره اى جذاب می شود.
تنوع رنگ در Scindapsus pictus، راه راه‌های متنوع هندوانه Peperomia، و رگ ه‌های رنگارنگ آنتوریوم کلارینرویوم، Alocasia frydek و Philodendron gloriosum، همگی نمونه‌هایی از تنوع تاولی هستند.

در تصوير بالا، Scindapsus pictus Trebie نمونه‌ای از تنوعى است كه حاصل از حفره‌های هوا است و به آن تنوع بازتابی می‌گویند.

تغيير الگوی ژن چیست؟

تغيير الگوی ژن را تغيير طبیعی نیز می گویند.
دائم و پايدار است و به صورت نمونه قابل پیش‌بینی، تکرارپذیر و منظم روی همه برگ‌های گیاه نشان داده می‌شود.
بسیاری از Calathea و Maranta (که “گیاهان دعا” نیز نامیده می شوند) نمونه هایی از تغيير ژن الگو هستند.

در تصوير بالا Goeppertia insignis، که بیشتر با نام Calathea lancifolia یا “گیاه مار زنگی” شناخته می‌شود، نمونه‌ای از تنوع ژنی الگو را مى بينيد.

تنوع ویروسی چیست؟

بله ویروس‌هاى محترم هم مى توانند باعث ایجاد تنوع در برگ‌ها و گل‌ها شوند.
این نوع تنوع به واریس پاتولوژیک نیز معروف است.
تا زمانی که ویروس در گیاه در حال فعاليت باشد ، این نوع تنوع پایدار است.
احتمالاً  بهترین ويروس شناخته شده برای علاقه مندان به گیاهان آپارتمانى، ویروس موزاییک ( اسم بامزه😄)، با نام کامل ویروس موزائیک Dasheen (DsMV) مى باشد.
برخی از پرورش دهندگان خلاق، عمداً اين ویروسی را برای ایجاد تنوع به خريدان خود. معرفی می کنند.
اما بدانيد كه ویروس هایی که باعث ایجاد تنوع می شوند،  معمولاً سرعت رشد و مقاومت گياه را کاهش می دهند،  اما همیشه گیاه را از بین نمی برند!

آیا گیاهان رنگى و ابلق در سازگاری با محيط داراى مشکل بیشتری هستند؟

بايد خدمتتون عرض كنم كه ،بله، گیاهان رنگى، ‌ برای تطبیق با تغییرات محیطی قطعا با مشکل بیشتری مواجه هستند،
اين مورد  اغلب باعث تبديل رنگ آنها به قهوه‌ای شده و  قسمت‌های رنگى آن پس از  روزها یا احتمالا چند هفته‌ پس از آوردنشان از گلخانه به منزل دچار ريزش شوند.
در گیاهان بسیار متنوع رنگى، غالبا در سلامت کامل رشد كرده و به عمل می‌آیند، اما به دلیل تغييرات شرايطو عادت داشتن در محيط اوليه، پس از تغيير مكان و شرايط ، به سرعت از بین می‌روند.
شما كلا برگ‌های بسیار متنوع را «ضعیف‌تر» تصور کنید (که اساساً چنین هستند).
تغيير شرايط و شوك محيطى و دمايى و مكانى به آنها ندهيد.
اين در صورتى هست كه گياهان با برگ سبز طبيعى، تغييرات را بهتر تحمل كرده و در شرايط يكسان دوام بيشترى نسبت به برگهاى متنوع از خود نشان مى دهند.
این اتفاق  بارها براى گلهاى من اتفاق افتاده است و تجربه خودم را با شما عزيزان به اشتراك مى گذارم.
سخت ترين تجربه من، از دست دادن یک ملکه مرمر «سوپر سفید» بسیار متنوع و زيبا بود.
ابتدا برگ به برگ، لکه‌های قهوه‌ای بزرگ‌تر و بزرگ‌تر ‌شدند و در آخر کل برگ ها مى ‌مرد و فقط یک ساقه و چند برگ برايش باقی مانده بود.
البته در آخر چند برگ  که کمی سبزتر از بقیه بودن باقى ماندند و همين چند برگ باعث شد كه گل زيبايم دوباره به زندگى برگشت والان برگ‌های فوق‌العاده سفید بیشتری دارد.

در تصوير بالا،  فیکوس تینکه را مى بينيد كه یک گیاه معمولی است .
ابتدا در هنگام تغییر شرایط، لبه‌های آن قهوه‌اى رنگ می‌شود که بيشتر اوقات،  باعث از دست دادن برگ می‌گردد.

برخی از انواع گیاهان وقتی از شرايط ناراضى هستند، شروع به خزان كردن مى كنند.
فیکوس‌ها وقتی کاملاً سبز هستند، احتمال شوك شدن دارند مانند برگ انجيرى چه برسد شرايط ناگهانى برايشان نامساعد شود.آن وقت به وضوح برگ هاى قهوه اى شده و ريزان آنها را خواهيد ديد.
حالا تصور كنيد گياه رنگى داشته باشيد،
يعنى بايد كلى توجه به آن داشته باشيد كه شرايط براى جناب گل جذابتون فراهم باشد. . نور، گرما و رطوبت مناسب به آن‌ها کمک می‌کند سریع‌تر خطر خزان كردن و شوكه شدن را پشت سر بگذارند…
خواهشا با  تعويض  مجدد گلدان به استرس آنها اضافه نکنید.

نکته مهم: اگر توانستيد از فروشنده بپرسيد كه اين گياه را در چه شرايطى نگه داشته است.
حالا نوبت شماست همان شرايط را برايش فراهم كنيد تا ارام ارام به شرايط منزل نو عادت كند و كمتر برگ از دست بدهد.

در تصوير بالا، یک پیمانه از مخلوط Bioleaf Aroid و Hoya که ترکیبات ایده‌آل برای گیاهان متنوع ، از جمله پوست درخت ارکیده، پوکه، زغال چوب و فیبر سرخس را نشان می‌دهد.

البته به نظر من بهتر است كه از مخلوط خاك با کود كم كننده رشد  برای گیاهان رنگارنگ دوری نماييم، چرا كه  به خاطر رشد کندترشان، گیاهان رنگارنگ به نمک حساس تر مى شوند.
در ادامه  بحث در مورد کود صحبت بيشترى خواهيم كرد.

بهترین کود برای گیاهان رنگارنگ چیست؟

اگر كودى مخصوص اين گياهان بود، مطمئنا توليدكنندگان با عرضه آن در بازار، سود هنگفتى مى كردند!!
اما نه.
کودی كه مختص گیاهان رنگارنگ باشد تا به حال ساخته نشده است. (حداقل، من پیدا نکردم – پس اگر يافتيد به منم خبر بديد!).
با این حال، حتما کودهایی وجود دارند که برای گیاهان رنگارنگ ایمن تر باشند و ضرر كمترى داشته باشند.

این تا اندازه اى  به این خاطر است که نیازهای آنها به مواد مغذى با دوستان سبزشان تفاوت چندانی ندارد.
با این حال، این به آن معنا نيست که هر کود قدیمی بتواند این کار را انجام دهد.
براى انتخاب كود براى اين زيبايان جذاب، به موارد خاصى بايد توجه داشته باشيد

يكى از اين موارد  اينست كه مقدار مصرف كود مى باشد.
برخی از گیاهان بیشتر كود را مصرف نمى كنند، زیرا کندتر رشد می کنند،
یعنی به طور کلی به کود کمتری نیاز دارند.
این به معنای عدم نياز به کود نیست! این اشتباه را مرتکب نشوید که آنها را در همان سطح اوليه و گياهان جنگلى رها نماييد تا رشد كنند.

اين گياهى كه براى خود در جنگل سبز خانگى تان ساختيد را به رشد و كمال هدايت کنید.

این  نياز كم به تقويت كودى، بدان معنا نیست که شما باید گیاهان رنگى  خود را گرسنگى بدهيد و به آن هیچ غذا ندهید!

براى اين كار ، غالبا روش «هفتگی آرام» را پيشنهاد مى كنند که برای گیاهان رنگارنگ توصیه  خوبى می‌باشد.
(به معنی کود دادن با ملايمت و دوز كمتر، هر بار که آبیاری می‌کنید).

در اینجا روش استفاده از اين ترفند كود دهى هفته به هفته يا به اصطلاح  Weakly Weekly > آمده است .

به خاطر داشته باشید که عدم جذب  كود، ممکن است به مرور زمان اتفاق بیفتد،
براى همه كودها يك نكته مشترك وجود دارد و آن تجمع نمک‌های معدنی در خاك واطراف ريشه گياه مى باشد.
از آنجایی که گیاهان رنگارنگ از مواد معدنی كمترى نسبت به دوستان سبزرنگ‌شان استفاده می‌کنند، این اتفاق يعنى تجمع مواد معدنى زائد می‌تواند،  بيش‌تر رخ دهد.

خوشبختانه چند راه وجود دارد که به آسانی خطر عدم جذب کود را برای اين گياهان جذاب متنوع ، کاهش دهيم.
مى دانيم كه  نمک های معدنی اضافى،  از آب و همچنین كود دهى ما به دست مى آيد.
اولین نشانه كه شما را متوجه اين امر مى نمايد معمولاً به صورت نوك يا لبه برگ قهوه ای خود را نشان مى دهد.

سایر نشانه‌های معمول در وجود  نمک‌های اضافی، شامل؛ کاهش رشد، ریزش برگ‌های پایینی، توقف رشد برگهاى جدید، از بين رفتن نوک ریشه‌هاى گياه و پژمردگی خود گياه مى باشد، که ناشی از آبیاری كم و بيش از حد نیست.
حتی اگر گیاه جذاب رنگى شما، مانند سبز برگان به نمك حساستر نباشند، ممکن است ابتدا  علائم عدم جذب كود را ابتدا روى برگ هاى رنگى ببينيد بعد برگهاى سبز آنها.

در طبیعت، آب به سمت پایین و دور از ریشه های ظریف جریان می یابد و مواد معدنی اضافی را با خود می برد. آبیاری زیاد گیاهان داخل خانه به دفع مواد معدنی اضافی کمک می‌کند که در غیر این صورت می‌توانند در گلدان جمع شوند، جایی که ریشه‌ها نمی‌توانند فرار کنند و به مرور زمان باعث سوختن کود می‌شود. شما اساساً با آبیاری زیاد به اندازه کافی از طبیعت تقلید می کنید. ممکن است تجمع نمک معدنی را به صورت یک لایه نمکی سفید که روی سطح خاک، اطراف سوراخ‌های زهکشی ظاهر می‌شود، یا یک مه سفید در قسمت بیرونی گلدان سفالی مشاهده کنید. اگر آن را روی سطح خاک دیدید، از شر آن خلاص شوید که قبل از آبیاری از طریق آن آبیاری نکنید. برای خلاص شدن از شر آن در اطراف سوراخ‌های زهکشی، اگر در ته آب هستید، همین کار را انجام دهید. آبیاری بالا همچنین هوای قدیمی را بیرون می‌کشد و هوای تازه را برای ریشه‌ها وارد می‌کند. اگر از طرفداران سرسخت آبیاری پایین هستید، برای کاهش خطر سوزاندن اينك  ٤  راه برای کاهش عدم جذب برای گیاهان رنگارنگ بيان ميكنيم:

ابتدا مى دانيم كه بايد در انتخاب كود دقت لازم را داشته باشيد

١-آب

اگر مايل به آبدهى از  روش زير گلدان هستيد تا ريشه سيراب شود، دقت نماييد كه  اين گیاهان رنگى خود را  در زمان كود دهى، حتما از بالا آبیاری نماييد.
همچنین آب اضافى زير گلدانى را حتما خالى نماييد.
آبی که داخل آن است و در تماس با ريشه گياه مى باشد، ممکن است دارای مواد معدنی زیادی باشد.

شما  كه نمی خواهید كه آنها مجددا  توسط گیاه بازجذب شوند!
بهتر است قبل از برگردندان گیاه به زيرگلدانى، به او زمان بدهيد  کاملاً آب اضافى را از گلدان خود خارج كند.  (من خودم  حدود 15 دقیقه صبر می کنم).
در ضمن لطفا از آن آب كه قطعا پر از نمك و مواد معدنى اضافى است، برای آبیاری گیاهان دیگر مجددا استفاده نكنيد جانم!
در مورد زير گلدانيها،
اگر با پر کردن زيرگلدانى گیاهتان، آبيارى از انتهاى گلدان را انتخاب مى كنيد ، هر بار آب اضافى و باقيمانده را بيرون ريخته و  از آب تازه استفاده نماييد.
هرگز فقط آن ظرف زير گلدان را جهت آبيارى پر نکنید.
به این دلیل که نمك هاى معدنى با تبخير آب در آن ظرف باقى مى ماند و با گذشت زمان، آن آب دارای املاح معدنی بسیار بالایی می شود.  پس لطفا آن ظرف را هر بار بشوييد.

٢- اوره

از استفاده از اوره اجتناب كنيد.
با آنكه  اوره یک منبع عالی، مقرون به صرفه و راحت براى  دسترسى به نیتروژن است و مى دانيم نیتروژن برای گیاهان ضروری است،
با این حال، اوره خطر بیشتری را براى گياه به دليل عدم جذب كود و شورى خاك ايجاد مى كند.
برای گیاهان فضای باز، اوره  تبديل به محلولى مى گردد كه به راحتی از طریق آبیاری و باران از ریشه جدا می شود.
اما در داخل خانه، گیاهان ما راه فرارى از آن ندارند.
در ضمن مى دانيم ،برخی از ترکیبات کود دارای شاخص نمک بیشتری نسبت به سایرین هستند.
هر چه شاخص نمک بیشتر باشد، خطر مسمومیت و عدم جذب کود و شورى خاك بیشتر می شود.
دوستان عزيزم بدانيد و آگاه باشيد كه اوره دارای شاخص نمک حدود 75٪ است.

در تصوير بالا،  رشد جدید روی Syngonium Confetti با کمی آفتاب مستقیم بیشتر صورتی می‌شود،
اما برگ‌های مانند كاغذش ، بیشتر مستعد سوختن هستند.

در بیشتر کودها ( حتی کودهای مخصوص گیاهان آپارتمانى) از اوره استفاده می کنند.
گاهى چاره اى نيست.
شما هم مى توانيد برای گیاهان رنگارنگ خود از كودهاى حاوى  اوره استفاده کنید.
ولى اين نكته مهم را در نظر داشته باشيد ، در صورتی که کود شما حاوی اوره است، از آن با دوز مناسب  و كمتر و همچنين آبيارى و شستشوى آب، به ميزان زياد، استفاده كنيد. همچنين مى توانيد هر دو ماه يكبار از روش ليچينگ( شستشوي خاك) كه در مقاله هاى قبلى آن را توضيح داديم استفاده نماييد..
در بازار کودهای بدون اوره كم يافت مى شود،  اما در بازار وجود دارد.
کود بدون اوره برای گیاهان حساس به نمک و با رشد کندتر، بسيار مفيدتر است. و گزینه مطمئن‌تری برای گیاهان رنگارنگ مى باشد.

٣- از مواد حاوى کلریدها اجتناب کنید

یکی دیگر از مواد داراى  نمک بالا، کلرید پتاسیم است.
که شاخص نمک آن بیش از 100٪ مى باشد.
مى دانيم عنصر كلر نيز مانند عناصرى مانند  نیتروژن، پتاسیم برای گیاهان ضروری است اما به مقدار لازم نه بيشتر از آن،
مى دانم کلرید پتاسیم بالاترین شاخص نمک را در میان ترکیبات رایج کود دارد.
بنابراين  اگر می‌خواهید خطر سوختگی کود را کاهش دهيد از مصرف بيش از اندازه آن بپرهيزيد.

باز هم،، یافتن یک کود بدون کلرید ، در بازار، می‌تواند مشكل باشد.
مى دانيم كه عنصر  پتاسیم جز عناصر ضرورى رشد در گياهان است.
در بیشتر کودها از كلريد پتاسيم به عنوان منبع پتاسیم  استفاده می کنند، بنابراین اگر کود شما  در اين فرآيند توليد پتاسيم، از اين روش، تاثير مى كند  یا اگر اطلاعى از آن نداريد، نگران نباشيد
دوز را مناسب و بالا در نظر بگيريد ولى در عوض، به طور منظم با آب بشویید تا خطر سوختگی کود کاهش پيدا نمايد.
از آنجایی که اوره و كلريد پتاسيم،منابع خوبی از نیتروژن و پتاسیم هستند، تهیه کودهای بدون اوره و کلرید دشوار است.
یکی دیگر از دلایلی که آبیاری زیاد برای گیاهان متنوع یا هر گیاه حساس به نمک توصیه می‌شود (البته شامل هر گياه حبس شده در گلدان دارد) همين شستشوى گياه با آب فراوان است.
یکی از معدود کودهای بدون کلرید که شناخته شده است، فناوری رشد (GT) است.

٤-کود دهی “با دوز كم و  هفتگی”

ديگر واضح است که اكنون بيشتر با تفاوت گياهان متنوع رنگى با سبز برگان آشنا شده ايد.
اما اين نكته را مجدد تكرار مى كنم كه اگر از هر كودى مصرف مى كنيد، خواهشا با دوز كمتر در اين نوع گياهان استفاده كنيد.
مى توانيم اسم اين كار خوب را، روش «ضعیف، هفتگی» بناميم.
در هر  بار  نوبت آبیاری آنها، تقریباً یک‌چهارم تا نیمه دوز كود را براى تغذيه به گياه استفاده مى كنيم.
این كار به جلوگیری از تجمع نمک اضافی کمک می کند،  ولى در عين حال ، کمبودهای معدنی خاك را جبران می کند.
نكته مهم ديگر در مورد آبيارى منظم مى باشد.
بله، آبیاری منظم جزء  ضروريات نگهدارى از اين گياهان دوست داشتنى است. به طور کلی، گیاهان رنگارنگ نسبت به آبیاری اشتباه، خيلى حساس‌تر هستنند!
از آنجايى كه آنها، رشد كندترى دارند، بیشتر مستعد پوسیدگی ریشه مى باشند.
معمولا یکی از دلایل قهوه‌ای شدن لبه‌های برگ‌های رنگارنگ، آبیاری کم و زیاد است. ( نامنظم)
از آنجایی که برگ‌های رنگارنگ آنها به اندازه برگ‌های کاملا سبز به گیاه کمک نمی‌کنند، در صورت کمبود مواد مغذی (چه آب و چه مواد معدنی)، ممكن است برگ‌های رنگارنگ اولين چيزى باشد كه از  بین می‌روند.
همه مى دانيم كه گیاهان براى حفظ بقاى خود در زمان هاى اضطرارى،  ابتدا برگ‌های کم‌ارزش و متنوع را قربانی می‌کنند.
و با مصرف مواد مغذی از آن برگ ها، لبه های قهوه ای را پشت سر می گذارد و به رشد خود ادامه مى دهند.
اغلب ما پوسیدگی ریشه را به دليل آبيارى زياد مى دانيم اما  دوستان عزيزم، بدانيد كه . در واقع، کم آبیاری نيز می‌تواند باعث پوسیدگی ریشه شود.
اگر بستر خاك گياه، برای مدت طولانی مرطوب بماند یا دوباره خیلی زود آبیاری شود،، کمبود فضای هوا می تواند ریشه ها را غرق کند و باعث پوسیدگی ریشه شود.
این دلیلی است که اکثر ما با آن آشنا هستیم.
با این حال، اگر به اندازه کافی گياه را آبيارى نكنيم يا فاصله دو آبيارى بسيار زياد شود و گياه خشكى ببيند، ، ممکن است ريشه هاى گياه دچار پوسیدگی ریشه شود.
خشکی بیش از حد طولانی می تواند باعث از بین رفتن موهای ظریف ریشه شود.
وقتی مجدد  آبیاری می‌کنید، بدون آن موهای ریز ريشه كه از بين رفته، ، گیاه ديگر نمی‌تواند به سرعت معمول و مناسب،  اصلاً آب جذب کند، که اين عامل باز می‌تواند دوباره باعث غرقاب شدن و پوسیدگی ریشه‌ها شود.

برويم يك سوال پر تكرار ديگر را پاسخ بدهيم .

آیا دادن آب لوله کشی به گیاهان رنگارنگ درست است؟

از آنجايى كه توليد گياهان ابلق يا رنگى نسبت به سبز برگها،  ارزشمندتر هستند، اين ارزش را دارند كه در انتخاب  منبع آبی آنها وسواس بيشترى به خرج بدهيم.
از آنجاييكه گیاهان رنگى  به نمك و املاح  حساس‌تر هستند،
و این نمک‌های معدنی غير از كودها از آب نيز به آنها منتقل مى شوند، در درازمدت، می توانند در خاک رسوب كنند و باعث عدم جذب مواد مغذى و كودها توسط گياه شوند.
اما در كوتاه مدت، آسيب زيادى به گياه وارد نمى كند.
آبیاری از بالاى گلدان، اگر آب به مقدار لازم و زياد داده شود و زهكشى گلدان مناسب باشد، به طوری که آب اضافى از سوراخ‌های زهکشی بیرون بيايد، به دفع مواد معدنی مازاد نياز گياه  کمک می‌کند.
نكته: حتی اگر آب را با آب لوله کشی براى خاكشويى استفاده كنيد، جواب مى دهد.
در ضمن اگر بتوانيد  از  آب بدون کلر و فلوراید مانند آب باران، آب مقطر یا آب RO استفاده كنيد خيلى عالى مى شود….
نكته مهم:
در استفاده از آب لوله كشى سعى كنيد كلر را از آن حذف كنيد، تا از تجمع كلر در خاك و سمى شدن آن جلوگيرى كنيم.
اگر آب باران، آب مخزن ماهی، آب مقطر یا آب بدون کلر دیگری در نداريد، در اینجا٤ روش  برای حذف کلر ، پيشنهاد مى دهيم:

١- براى اين كار بهتر است مدتى آب را در بطرى در باز  حداقل ٢٤ ساعت نگه داشته تا كلر اضافى آن برود.  (اگرچه در واقع تا 5 روز طول می کشد تا کلر به طور کامل از آب راکد خارج شود).

٢-دوم این که چند قطره از بين برنده کلر اضافه کنید تا فورا کلر را حذف كند. از همان نوع  كه در مخزن ماهی استفاده مى شود و براى آنها بى خطر است همچنين این روش، دارای مزیت بازيافت و آزادكردن يون هاى مفيد مواد مغذی فلزى  است و آنها را بيشتر در دسترس گیاهان قرار مى دهد.
نكته: ( به اين دليل ، در برخى از  کودها نیز،  مواد معدنی کلات شده ، در آن وجود دارد).

٣-  مى توانيم  آب لوله کشی را به مدت 15 دقیقه بجوشانيم، تا كلر آزاد شود. البته قبل از استفاده بگذاريد به دماى محيط برسد و گياهان بى نوا را نسوزانيد!!

٤-  استفاده از فیلتر آب
به اين روش مى توان كلر را حذف كنيد.البته اينجا هم اگر از اگر آب تصفیه شده فيلتر یخچال استفاده مى كنيد، بگذارید به دمای اتاق برسد تا اينبار با سرما به ريشه ها شوك ندهيد!

حذف فلوراید از آب لوله کشی

حذف فلوراید از آب به این آسانی نیست. هيچ يك از روشهاى بالا نمى توانند، فلوراید را از بین نمی‌برد.

البته نوعی سیستم تصفیه آب وجود دارد که از عهده اين کار برمى آيد، به نام RO water (اسمز معکوس).

آب RO فاقد فلوراید، کلر و سایر نمک‌ها است، اما مضرات اين روش اين است كه در این روش، کلسیم، آهن و سایر مواد معدنی ضروری و مفید نیز حذف می‌شود.

نكته: آب مقطر یکی دیگر از منابع آب بدون فلوراید و کلرید است.

اين حرف را از من به گوش بگيريد كه ، اگر گیاهان خود را با RO یا آب مقطر آبیاری می‌کنید،
حتما  با استفاده از کود کامل و مغذى، مواد معدنی ضروری را به گياهتان برسانيد
خب! حالا شما يك باغبان ماهر و متخصص اين گياهان جذاب  هستید.

دما، نور، مخلوط خاك، کود و آب.
مواردى كه حائز اهميت بود و ما در حد بضاعت خود آنها را براى شما، شرح داديم.
اگر نكته هاى كليدى جديدى داريد برايمان بفرستيد.

هميشه سبز بمانيد💚🙏🏻