فرزندان سبز ما و بيمارى آنها
همگى ما دوست داران گل و گياه، يك حس محبت و دوست داشتن زياد نسبت به آنها داريم. گويى آنها، فرزندانمان هستند و از رشد و نمو آنها، بسيار لذت ميبريم.بنابراين برگ های زرد، ریختن شاخ و برگ یا افتادگی کامل شاخه ها و به طور کلی آفات گل و گیاه همگى باعث ناراحتى ما مى شوند و تلاش براى برطرف نمودن آن را آغاز مى كنيم! اين بيحالى گياهان ممکن است بخاطر آب یا نور زیاد (یا خیلی کم) باشد، و يا بدتر از آن، علائم آفات باشند!
اندكى صبر …..كمى صبور باشيد تا بدانيم كه، این آفات گل و گیاه چطور خود را به منزل ما و گياهان عزيزمان رسانيده اند ؟
پيرو مقاله هاى گذشته در مورد، رفتار با گلهاى جديد و مهمان تازه رسيده به خانه، اين موجودات مزاحم گاهى، همراه با گياهان جديد، مهمان ناخواسته ى ما مى شوند.آنها با زرنگى در خاک و زير برگ و … پنهان مى شوند . اما نترسيد! با ترسيدن، كارى از پيش نمى رود.
به جاى آن، تا آخر مقاله با ما باشيد تا فهرستی از آفات روزمره گیاهان آپارتمانی و روش درمان آن را برايتان بگوييم!
اولين قدم ، شناختن آفات گل و گیاه است. بايد بدانيم كه آنها داراى چه شکلی هستند و چه عملى انجام می دهند؟
1-انواع آفات گل و گیاه : شپشک آرد آلود
اين آفت به شکل حشرات ریز و خاکستری و بیضی شكل هستند که پوشش پودری سفید دارند ( حيف اسم آرد)!. آنها عاشق پنهان شدن زیر برگ ها و نيز در محل اتصال برگ به ساقه هستند .( خوش نشين!)
بارزترین نشانه شپشك آردآلود، یک ماده سفید است كه شبيه پنبه مى باشد. آنها يك پوشش سفيدى براى محافظت از خود نيز دارند. ( حسابى مجهزند)
این کوچولو هاى مكنده ، در شاخ و برگ گیاه قرار می گیرند و زندگی گياهان را با مكش شيره درون آنها ، به پايان ميبرند!!! اين حشرات كركى شكل، بصورت پراكنده در گياه قرار ميگيرند و به مرور زمان كل گياه را مى پوشانند.آنها در طول تكثيرشان، باعث توقف رشد، زرد شدن و ظاهرى بیمار بر روی گیاهان آپارتمانى می شوند.
تشخيص اين پنبه شكلى ها، وقتى تعدادشان كم است، سخت تر مى باشد، اما اگر شما دقيق و تیزبین باشيد كه بايد باشيد، مى توانيد با ديدن زخم های خطی کوچکی روی برگ ها یا یک ماده قهوه ای چسبنده روی برگ ها، وجود آنها را شناسايى كنيد.
این ماده چسبنده در واقع مدفوع آنها (یا عسلک) است. چرا به آن “عسلک” می گویند؟! زیرا شیرین است و مورچه ها عاشق طعم آن هستند !!!پس اگر جمع زيادى از مورچه هاى آويزان شده از برگها را كه در حال خوردن شيرينى هستند ديديد، حدس بزنيد كه در ضيافتى در حال خوردن عسلك شپشك آردآلود هستند!
2-انواع آفات گل و گیاه : تريپ ها
اين تريپ ها يا تريپس ها چه موجوداتى هستند و چه كارى بر روى گياهان ما انجام مى دهند ؟!
تریپس ها يا صاعقه ، موجوداتی کوچک و باریک با بال های نازك هستند. آنها به قدری کوچکند که مانند تکه های متحرک ریز، روی گیاهان شما به نظر می رسند. رنگ آنها می تواند از سفید یا زرد تا سیاه یا قهوه ای متفاوت باشد. در ضمن تریپس های جوانتر (پوره ها) حتی از آنها کوچکتر هستند و بيشتر سبز روشن یا زردرنگ مى باشند.
يك واقعيت عجيب اين هست كه حدود 7400 گونه تریپ در جهان وجود دارد !!! اما بيشترين آنها تریپ گلخانه ای (Heliothrips haemorrhoidalis)، تریپ گل غربی (Frankliniella occidentalis) و تريپ طاعون (Thrips imaginis) مى باشند.
این نوع آفت، برگها، گلها و سایر قسمت‌های گیاه را سوراخ کرده و آب آن را بیرون مى كشد. تريپس ها، همچنین عامل پخش كننده ویروس های گیاهی باشند.
به عنوان مثال تریپس گوجه فرنگی و تریپس گل غربی پخش کننده بزرگی از ویروس پژمردگی خالدار گوجه فرنگی هستند.
يك نكته جالب كن اگر گياه را تكان داده و آرامش آنها را به هم بزنيد، احتمالاً می پرند و پنهان مى شوند.در كل مراقب آسیب تریپ باشید. مواظب رگه ها، لکه های نقره ای و تکه های کوچک سفید خالدار باشید. اگر گياه شما آلوده به تریپ شود، گلها و مبوه هاى آن، زيبايى خود را ازدست داده و بدشكل بزرگ مى شوند.
3-انواع آفات گل و گیاه : پشه قارچی
پشه قارچى چه شكلى دارد و چه كار و آسيبى روى گياهان ما انجام ميدهد؟!
مگس های قارچی مگس های کوچکی هستند با بدن و بال های ظريف تیره رنگ. (اغلب آنها را با مگس میوه اشتباه می گيريم) همانطور كه از اسمش پيداست، قارچ ها را می خورند. آنها همچنین از مواد آلی موجود در خاک و جلبک ها استفاده می کنند و در سطح گلدان ها جمع مى شوند.پشه های قارچی عاشق گرما و رطوبت هستند.آنها دمای بین 17 تا 25 درجه سانتیگراد را كه دمای اکثر خانه هاى ماست مى پسندند .حالا فرض كنيد يك گلدان با سطح مرطوب در مدت طولانى و هواى گرم داريد، پس لطفا، از ديدن اين پشه ها، تعجب نكنيد!!!
پشه های قارچی در بيشتر خانه ها ديده مى شوند، حتى در اطراف صورتتان!!چرا كه عاشق بازدم و دى اكسيد كربن آن هستند!به نظرتان بزرگترين آسيبى كه آنها مى زنند چيست؟ بزرگترين آسيب آنها، اين است كه بیماری های قارچی مانند فوزاریوم، پیتیوم، فیتوفتورا را گسترش مى دهند و نوزادان آنها، از همان كودكى، قاتل گیاهان سالم مى شوند!!!.
از پشه های قارچی ، گريزى نيست و جز افات معمول گياهان هستند.خوشبختانه درمان پشه های قارچی و پيشگيرى از ايجاد آلودگى توسط آنها، ساده و امكان پذير هست.
خوب است بدانيد ،پشه های بالغ در طول عمر کوتاه خود حدود 300 تخم می گذارند و آن ها به لاروهای موخوره تبدیل می شوند!!! كار لارو پشه قارچی، كوبيدن موهای ریز ریشه نازك گیاه شما مى باشد و باعث آسیب جدی به گیاه و توقف رشد می گردد.ممكن است تشخیص این بچه‌های کوچک خيلى سخت باشد، زیرا دقیقاً شبیه ریشه‌های تقریباً روشن گیاهان هستند.حدود چهار هفته طول مى كشد كه این لاروها بالدار شده و به لانه پرواز کنند. بنابراین قابل حدس زدن است كه چگونه در مدت زمان كوتاهى هجوم پشه ها از کنترل خارج شود.!
4-انواع آفات گل و گیاه : کنه های عنکبوتی
كنه هاى عنكبوتى چه شكلى هستند؟و با گياهانما چه مى كنند؟!
کنه‌های عنکبوتی، کنه‌های بسيار کوچکی هستند که اغلب در حال خزیدن سریع در سطح برگها و ساقه‌ها دیده می‌شوند. کنه‌های عنکبوتی برخلاف نامشان، در واقع عنکبوت نیستند (اگرچه از فاصله دور با هم مرتبط هستند). آنها به خاطر شباهت زیادی كه به پسر عموهای عنکبوتی خود دارند و تار هم مى بافند به اين اسم معروف شده اند.
این حشرات کوچک عاشق هوای گرم و خشک بوده و گياهان آپارتمانى را خيلى دوست دارند!!!!
آنها خيلى با سليقه و خوش خوراك هم هستند!!چرا كه گیاهانی با ظاهر سالم را پیدا می کنند و سپس با نیش های کوچک خود برای بیرون ریختن مایع آن استفاده می کنند. راحت ترين راه برای تشخیص وجود آنها در گياهان ديدن تارهای نازک و رشته ای بین برگ ها یا گلبرگ هاى گياهانتان مى باشد.
لطفا آنها را به حال خود رها نكنيد!!!اگر کنه‌های عنکبوتی را برای مدت طولانی رها کنید ، باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای یا زرد روی برگها یا تغییر رنگ موضعى روی شاخ و برگها می‌شوند و زيبايى گياه را از حالت طبيعى خارج مى كنند.
5-انواع آفات گل و گیاه : فلس
فلس ها چه شكلى دارند ؟ و با گياهان ما چه مى كنند؟
فلس یک حشره کوچک بیضی شکل با پوشش پوسته اى محافظ به رنگ سفيد شفاف تا قهوه ای است. آنها با آسودگى روی گیاه شما دراز می کشند و شيره جان گياهان را می مکند.
بر خلاف بسیاری از آفات و موجودات فوق، فلس پس از اينكه خانه خود را بر روى گياه انتخاب نمود بی حرکت مى ماند.
آنها در يك مكان خود را قفل كرده و شروع به تغذیه از شیره می کنند، بنابراین هیچ اشکالی بر شما وارد نيست اگر نتوانيد آنها را زود تشخيص بدهيد!!!
این كوچولوهاى باهوش با سپر بیرونی محكم خود ، از خودشان محافظت می کنند، اولين قدم براى درمان گياه، پاک کردن یا تكان دادن آرام این آفات به محض مشاهده آنها مى باشد.
راه های درمان آفات گل و گیاه
راه درمان اين آفات چيست؟چگونه از شر آنها خلاص بشويم ؟
در اين قسمت مقاله، راه هاى مقابله با اين آفات را بيان مى كنيم.
وقتی صحبت از آفات گیاهان آپارتمانی به ميان مى آيد، بهتر است فرصت را از دست نداده و سريع اقدام نماييم.
حالا چه باید کرد ؟!….
مرحله 1: ایزوله کردن
برای جلوگیری از افزايش و انتقال آنها به گياهان ديگر،در اسرع وقت، گیاه آپارتمانی آسیب دیده را از سایر گیاهان جدا كرده و قرنطينه نماييد.
بقيه گیاهان خود را نيز، براى يافتن علائم بررسی در گياهان آلوده ، پاجوش هاى بزرگ شده كه قابل جدا شدن از گياه مادرى هستند را ، در صورت نیاز از آنها جدا نماييد.
مرحله 2: زود آنها را پاک کنید!!
با یک پارچه مرطوب تا جایی که می توانید، بيشتر اين آفات را ، از روى گياه خود پاک کنید. اگر با شپشک آرد آلود سر و کار دارید، هر گونه عسلک، کرک یا آرد قابل مشاهده را پاک نماييد. اگر کنه‌های عنکبوتی هستند، تارهایی را که می‌بینید پاک كرده و از بين ببريد. . همین امر در مورد پشه های قارچی و تریپ صدق می کند (اگرچه این موجودات معمولاً پا به فرار موقت مى گذارند!).
زير و روى برگهاى گیاه خود را با دقت بررسی نماييد و هر گونه آفت را پاک کنید .
مرحله 3: از روغن چريش استفاده نماييد
از روغن چریش (یک حشره کش طبیعی كه در مقالات قبل، طرز تهيه آن را بيان كرده ايم) برای از بین بردن حشرات، تخم ها یا لاروهای باقی مانده استفاده مى كنيم. مقداری روغن غلیظ چریش را با مقدار معين آب و چند قطره مایع ظرفشویی (به طوری که روغن بچسبد) رقیق نموده و با يك آب پاش به گیاه خود به مقدار كافى اسپرى مى كنيم. با اين مايع، تمام برگ ها را خيس نموده و اجازه دهيد خودش خشك شود.
تا اينجا، تکرار مراحل 1 تا 3 ، معمولاً برای پيشگيرى از افزايش و نيز از بين رفتن آفات کافی است، اما اگر آفات هجوم زياد آورده و به سرعت افزايش پيدا كردند ، ممکن است لازم باشد اقدامات ديگرى را نيز انجام دهيد كه در ادامه مقاله به آن اشاره مى نماييم.
مرحله 4: نگهدارى و مراقبت مجدد از گياه
مى دانيم كه متاسفانه، شپشک‌های آردآلود، تریپ و پشه‌های قارچى، می‌توانند در مخلوط خاك گلدان گياه ما، تخم بگذارند که پس از مدتى بيرون آمده و رشد می‌كنند! ( يعنى روز از نو و روزى از نو!!!!)نتيجه اين ماجرا يعنى هجوم آفات و يا همان افزايش آفات !بنابراين در اين گونه موارد بهتر است كل گلدان را تعويض كنيد.
حال يا می توانید از یک گلدان کاملاً نو استفاده کنید و يا اينكه از گلدان قدیمی استریل شده بهره مند شويد.
نكته خيلى مهم:
حتماً از مخلوط خاك تازه و باکیفیت استفاده کنید!!!(زیرا خاك هاى ارزان قیمت و بى كيفيت حتما آفت هايى در درون خود دارند). خوب است توجه داشته باشید که مخلوط خاك گلدان در صورت استفاده نشدن به مدت زياد، ممكن است از بين برود و خاك باقيمانده مملو از پشه های قارچی گردد.بنابراین کیسه خاك را همواره چك کنید و همیشه آن را، در زمان عدم استفاده ، در یک ظرف در بسته نگهداری کنید.
تعويض گلدان
براى تعويض گلدان، به آرامی تمام مخلوط خاك قدیمی را از ریشه گیاه خود تکان دهید و خاک آلوده را در سطل زباله بريزيد.
این کار را دور از بقيه گياهان سالم خود انجام دهيد.زیرا تریپ، پشه و شپشک آرد آلود نر می توانند پرواز كنند!!
براى ريشه هاى آلوده، مى توانيد آنها را، با روغن چریش آماده شده و مایع ظرفشویی مخلوط با آب بشویید.
اكنون گیاه خود را دوباره در گلدان بكاريد و همیشه قبل از آبیاری مجدد، صبر کنید تا گیاه شما خشک شود.
براى اين كار ،انگشت خود را حدود٣ سانتيمتر در مخلوط خاک بچسبانید و اگر احساس کردید خاك آن خشک است، آبيارى نماييد.دقت كنيد كه مقدارى به آن آب دهيد كه آب اضافى آن، كمى از زيرگلدانى خارج شود.نه خيلى كم آب دهيد و نه غرقابش كنيد.
مرحله 5: تماشا کنید
بله نگاه كنيد، بسيار ساده اما مهم
گياه بيمار خود را پس از يك بار معاينه و دارو، به حال خود رها نكنيد!!!
در چند روز بعد، مراقب باشيد كه آفات افزايش نداشته باشند.
برخی از آفات فرارى، ممکن است دوباره برگردند .اگر این اتفاق افتاد، دوباره از روغن چریش مطمئن خود استفاده کنید و هر هفته این کار را تکرار کنید تا زمانی که از بین بروند.
مرحله 6: محافظت کنید
هنگامی که فکر می کنید تمامى آفات از بين رفته اند، محافظت از گياه نكته كليدى مى باشد.
براى جلوگیری از تخمگذاری آفات در مخلوط خاك گلدان، لایه ای از گلوله های خاکی کانا( ليكا) ، سنگ ریزه يا ماسه شسته شده، يا پودرى از زغال سنگ را روی مخلوط گلدان خود بریزید. آنها به عنوان یک سپر عمل می کنند!
در پايان به اين نكته اشاره كنم كه اگر شما در گياهان يا همان فرزندان سبز خود، آفتى ديديد، ، به این معنی نیست که شما باغبان يا والدین بدى براى آنها هستید.
اگر در گیاهان آپارتمانی، آفاتى را پیدا کردید، آرامش خود را حفظ كرده و براى از بين بردن آن، مبارزه نماييد.
كمك به سالم نگه داشتن گیاهان به این معنی است كه، آنها قدرت بيشترى برای مقابله با این موجودات مزاحم پيدا مى كنند.
اميدوارم همواره گياهان سالم وقوى پرورش داده و والدين خوبى براى اين فرزندان سبز خود باشيد.
خود نيز سبز بمانيد
